Jakiś czas temu pisałem na Strefie o nowym środowisku graficznym tworzonym przez System76, a mianowicie COSMIC. Przez wiele miesięcy środowisko było wydawane w wersji Alpha, ale to właśnie uległo zmianie. Twórcy środowiska wydali system Pop!_OS 24.04 z domyślnym środowiskiem COSMIC w wersji Beta! Nie czekając zbyt długo zabrałem się za testy, a poniżej możecie sprawdzić, co przygotowali dla nas programiści ze studia System76.
Instalacja Pop!_OS 24.04
Pierwszy krok to oczywiście instalacja nowego systemu. Pobrałem więc obraz ze strony projektu (https://system76.com/pop/pop-beta/), utworzyłem maszynę wirtualną i zainstalowałem system. Kilka uwag i obserwacji:
- instalator za pierwszym razem w ogóle nie wystartował; system działał w trybie live, ale nie miałem możliwości uruchomienia instalatora; po restarcie systemu instalator uruchomił się poprawnie,
- język polski jest nareszcie na swoim miejscu (alfabetycznie); poprzednio lądował gdzieś na końcu listy,
- standardowy instalator GNOME często się zawieszał; instalator COSMIC jest bardzo responsywny i nigdy się nie zawiesił,
- konfiguracja instalacji jest dużo szybsza i prostsza; nowy użytkownik będzie miał dużo mniej kłopotów z instalacją systemu.
Ogólnie proces instalacji oceniam bardzo dobrze a sam instalator jest czytelny i atrakcyjny wizualnie. Dla osób, które nie instalują ręcznie Archa i nie kompilują samodzielnie paczek w Gentoo będzie to bardzo przyjemne doświadczenie. Nowy instalator Pop!_OS mocno obniża poziom wejścia w systemy Linux, co ze względu na nadchodzące wyłączenie wsparcia dla Windows 10 może mieć kluczowe znaczenie.
Konfiguracja systemu
Po restarcie wita nas nowe okno logowania. Muszę przyznać, że jest naprawdę bardzo ładne! Wizualnie COSMIC przemawia do mnie jak mało który tryb graficzny. KDE Plasma jest bardzo dobre do pracy profesjonalnej, GNOME jest świetny do pracy na domowym komputerze, natomiast COSMIC jest dla mnie taką alternatywą dla osób, które na co dzień pracują najczęściej z… Androidem! Jeśli wszelkie sprawy lubisz najbardziej załatwiać na smartfonie, to COSMIC na pewno przypadnie Ci do gustu.
Po zalogowaniu wita nas nowy konfigurator. Oprócz standardowych ustawień typu język, klawiatura czy strefa czasowa pozwala on na wybranie… motywu! Tak, COSMIC obsługuje motywy i z tego co czytałem twórcy mają w planach rozwinięcie tego obszaru o wiele różnych możliwości konfiguracji (w tym coś na wzór katalogu motywów do pobierania).
Po zakończeniu konfiguracji polecam wejście w COSMIC Shop i zainstalowanie aktualizacji. Po ponownym uruchomieniu mamy pewność, że system ma wszystkie najnowsze poprawki.
Co znajdziemy w wersji Beta?
Po przejściu na COSMIC z GNOME pierwszą, najbardziej rzucającą się w oczy różnicą jest przede wszystkim przejście w pełni na Wayland. Na pewno będzie to miało wpływ na działanie wielu aplikacji pełnoekranowych, jak na przykład gry czy emulatory. W przeszłości miałem kłopoty z dźwiękiem w grach (szczególnie przy rejestrowaniu), ale jest szansa, że przez ostatnie kilka miesięcy zostało to naprawione – będę testował! Oprócz tego do dyspozycji mamy kilka narzędzi dedykowanych dla interfejsu COSMIC, czyli Odtwarzacz Multimediów, Edytor Tekstu, Przeglądarka Plików, Terminal czy okno Ustawień. Dodatkowe oprogramowanie instalujemy tutaj poprzez Sklep COSMIC, lub oczywiście z poziomu terminala. Co bardzo istotne samo środowisko jak i wiele programów tworzone jest w Rust + Iced. Mamy więc tutaj do czynienia z nowoczesnym językiem programowania, który robi ostatnio sporo szumu w świecie Linuxowego kernela.
COSMIC wspiera emulację oprogramowania działającego tylko w X11 poprzez XWayland, ale jest jeden haczyk – nie działa przesyłanie danych między oknami Wayland -> X11 i vice versa (jeszcze). Osobiście mocno polecam przetestowanie tego środowiska, jeśli lubisz GNOME lub pracujesz z Androidem. Powinno Ci się spodobać!
Co dalej?
Twórcy środowiska mają w planach rozwinięcie i dopracowanie kilku funkcji, w tym integrację X11 z Waylandem (współpraca), poprawę uruchamiania gier (pozycjonowanie okna), dopracowanie działania klawiszy przełączania ekranów (obecnie funkcja czasami się zawiesza lub nie działa poprawnie) i wiele innych rzeczy kosmetycznych, jak wygląd okien czy pracę z motywami. Dla mnie całość jest jak najbardziej na plus i mocno zastanawiam się, czy nie zainstalować Pop!_OS w wersji 24.04 na drugim laptopie, aby popracować z nim trochę więcej na co dzień. A co Ty myślisz o wersji Beta środowiska COSMIC? Czy to Twoje klimaty, czy środowisko jest całkiem nie dla Ciebie? Czekam na komentarze!
