System Linux od wielu lat był uważany za absolutnie nieprzydatny jeśli chodzi o szeroko rozumiany gaming. Obecnie ta teza nie ma najmniejszego poparcia w faktach – gry działają na Linuxach bardzo dobrze, czasami nawet lepiej niż na takich samych komputerach z systemami komercyjnymi. Aby nie być gołosłownym przeprowadziłem test kilku gier – od tych nieco starszych do najnowszych, których premiera miała miejsce stosunkowo niedawno.
Platforma testowa
Wszystkie testy zostały przeprowadzone na dokładnie tym samym komputerze, na dokładnie tym samym sprzęcie. Do celu testów przygotowałem dwa identyczne dyski M.2 SSD, na których zainstalowałem dwa różne systemy. Dysk, który wybrałem do testów to Samsung 980 500GB SSD M.2. Konfiguracja komputera prezentuje się następująco:
Procesor: Intel Core i5 9500F
Chłodzenie: SilentiumPC Fera 3 120mm
Pamięć RAM: 2 x 8GB HyperX FURY Black DDR4 2666 MHz (Dual Channel 16 GB)
Płyta Główna: Asus Prime B360M-D
Karta Graficzna: Palit GeForce GTX 1650 Dual 4 GB GDDR5
Dysk systemowy: Samsung 980 VNAND NVMe SSD M.2 500GB
Zasilacz: Thermaltake Smart BX1 550W 80+ Bronze
Obudowa: SilentiumPC Armis AR1
Poniżej zrzuty ekranu z programów HWMonitor / CPU-Z / GPU-Z w systemu Windows oraz GtxStressTesting z systemu Pop!_OS.
Pop!_OS – GTKStressTesting
Windows – HWMonitor / CPU-Z / GPU-Z
Systemy testowe
Porównanie działania gier przeprowadziłem z wykorzystaniem systemów Microsoft Windows 10 oraz Pop!_OS (dystrybucja oparta na Ubuntu). Obydwa systemy zostały zaktualizowane do najnowszej dostępnej wersji, podobnie jak sterowniki graficzne. Poniżej przedstawiam zrzuty ekranu przedstawiające wersję systemu oraz wersję sterownika graficznego dla każdego systemu.
Pop!_OS 22.04 LTS
Microsoft Windows 10 22H2
UWAGA! Wszystkie nagrania przedstawione w artykule zostały wykonane prostym grabberem HDMI/USB, przez co wideo waha się w przedziale 30-60 klatek na sekundę. Wszelkie ścinki w nagraniach związane są z wykorzystanym sprzętem, rzeczywista liczba klatek na sekundę widoczna jest najczęściej w lewym górnym rogu ekranu. Warto mieć to na uwadze, gdyż w niektórych momentach grabber nie wytrzymał napływu danych i ścinał nieco nagranie.
Gry wybrane do testów
W celu przetestowania różnic w działaniu gier pod kontrolą Windows i Linux wybrałem pięć tytułów. Pierwszy z nich to CS:GO, który wydany został w 2012 roku, lecz bieżące aktualizacje i poprawki sprawiają, że wymagania znacząco podniosły się od dnia premiery. Pozwoliło to także na sprawdzenie działania gier multiplayer. Kolejne gry to Tomb Raider z 2013 roku, DooM z 2016 roku oraz Cyberpunk 2077 z 2020 roku. Na koniec zrobiłem także test jednej ze starszych gier, aby porównać jej działanie pod kontrolą Windows oraz Linux. Starsze gry często mają problem z dobrym działaniem na nowszych systemach Windows. Poniżej dokładna lista gier, które zostały wykorzystane do testów.
CS:GO (2012 – update 2023)
Tomb Raider (2013)
Doom (2016)
Cyberpunk 2077 (2020)
NFS Most Wanted (2005)
Test #1 – Counter Strike: Global Offensive
W celu przetestowania CS:GO skorzystałem ze specjalnie przygotowanej mapy benchmarkowej z warsztatu Steam. Pozwala to na sprawdzenie wydajności systemu dla dokładnie takich samych scen, które musi wygenerować gra. W obydwu przypadkach gra została skonfigurowana jako działająca w rozdzielczości 1920×1080 w pełnoekranowym okienku. Konfiguracja ustawień graficznych natomiast skręcona jest na minimum (oprócz ustawień cieni), czyli na ustawienia do gry kompetytywnej. Wyniki prezentują się następująco:
Pop!_OS
Średnia: 317 FPS
Windows 10
Średnia: 293 FPS
W czasie oglądania benchmarku na obydwu systemach nie zauważyłem różnicy w działaniu gry. Pracuję ze 144 Hz monitorem MSI, więc zarówno przy 317 jak i 293 FPS obraz jest bardzo płynny i nie wyczuwam większych różnic. Na papierze jednak widać, że CS:GO jest lepiej zoptymalizowane do działania na platformie Linux, wydajność jest o 8,2 % lepsza.
Test #2 – Tomb Raider
Tomb Raider posiada bardzo fajny benchmark instalowany razem z grą i dostępny z poziomu menu gry. W obydwu przypadkach konfiguracja gry to rozdzielczość 1920×1080 oraz ustawienia graficzne wysokie (high). Wyniki z benchmarku Tomb Raider:
Pop!_OS
Średnia – 98 FPS
Minimum – 78 FPS
Maksimum – 116 FPS
Windows 10
Średnia – 139 FPS
Minimum – 112 FPS
Maksimum – 164 FPS
Gra Tomb Raider działa odrobinę lepiej w przypadku Windows 10 niż na Linuxie przy analogiczych ustawieniach. Średnia jest aż o 41,8 % wyższa w przypadku Windowsa, co podczas bardziej dynamicznych scen jest już bardzo odczuwalne – szczególnie przy wartościach FPS niższych niż częstotliwość odświeżania ekranu (144 Hz). Przy ustawieniu ekranu na 60 Hz obydwie platformy pozwolą na wygodną rozgrywkę.
Test #3 – DooM
Gra DooM z 2016 roku została bardzo dobrze zoptymalizowana i działa bardzo dobrze nawet na starszych kartach graficznych. Niestety nie posiada ona wbudowanego benchmarku, więc w celach testowych rozegrałem pierwsze kilka minut gry z włączonym licznikiem FPS. Gra została ustawiona na rozdzielczość 1920×1080, natomiast detale grafiki na High (wysokie). Jak można zaobserwować gra działa bardzo płynnie niezależnie od systemu, lecz widać tutaj delikatną różnicę w ilości wyświetlanych klatek.
Pop!_OS
Średni zakres: 90 – 120 FPS
Windows 10
Średni zakres: 90 – 130 FPS
W przypadku gry DooM muszę przyznać, że mimo delikatnie wyższej ilości klatek na sekundę w systemie Windows grało mi się przyjemniej na Linuxie. Nie wiem skąd się to bierze, ale podczas gry na Windowsie widoczne jest nieustanne doczytywanie się tekstur. W czasie gry na Linuxie nie zauważyłem tego praktycznie wcale – wszystkie tekstury są wczytane przed wejściem do lokacji. Sama płynność rozgrywki jest natomiast bardzo zbliżona na obydwu platformach.
Test #4 – Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 to kolejna gra, którą przetestowałem na systemie Linux, gdzie zostałem bardzo pozytywnie zaskoczony. Gra pracuje pod kontrolą Linuxa bardzo przyjemnie i pozwala na płynną rozgrywkę mimo sporych wymagań. Sprawdziłem jednak jak to się ma do gry pod kontrolą systemu Windows, a pomógł mi w tym wbudowany w grę tester wydajności. Gra została ustawiona na rozdzielczość 1920×1080, natomiast detale na średnie.
Pop!_OS
Średnia – 47 FPS
Minimum – 24 FPS
Maksimum – 117 FPS
Windows 10
Średnia – 58 FPS
Minimum – 24 FPS
Maksimum – 78 FPS
Cyberpunk 2077 to ciekawy przypadek w kwestii pomiaru płynności działania. Teoretycznie Linux pozwolił na wyświetlenie większej ilości klatek na sekundę w szczytowych momentach, jednak także na Linuxie częściej ich ilość spadała do minimum (które było identyczne w przypadku obu platform). Mamy przez to większe skoki ilości klatek i niższy końcowy wynik średniej liczby FPS. Różnica w średniej między Windowsem a Linuxem to 23,4% na korzyść Windowsa.
Test #5 (Bonus) – NFS Most Wanted (2005)
Na sam koniec zostawiłem sobie tytuł, który uwielbiam i ogrywałem jeszcze w czasach Windows XP nie wiedząc czym jest Linux. Obecne wersje systemu Windows potrafią mieć problemy z uruchomieniem aplikacji 3D działających pod kontrolą DirectX 9, więc z ciekawością przetestowałem działanie Most Wanted na komputerze z systemem Windows 10. Następnie przeskoczyłem na Linuxa, aby powtórzyć testy. Gra ze względu na wiek nie posiada rozdzielczości 16:9, wiec przetestowałem ją na rozdzielczości 1280×960, natomiast wszystkie ustawienia detali dałem na najwyższe.
Pop!_OS
Windows 10
W przypadku NFS Most Wanted z 2005 roku trafiłem na ciekawostkę – przy wrzucaniu nagrań na YouTube (obydwa nagrywane tym samym grabberem i na tym samym laptopie pracującym z Linuxem Mint) w jakiś sposób filmy były rozróżniane i te nagrywane z Windowsa YouTube automatycznie rozciąga do ekranu 16:9, te z Linuxa natomiast pozostawia w niezmienionej formie (4:3 lub 5:4). Być może system Windows wysyła wraz z sygnałem obrazu HDMI informację o rozdzielczości, której Linuxowi brakuje? Jeśli znasz odpowiedź podziel się nią w komentarzu.
Co do samej gry, to przy maksymalnych możliwych ustawieniach gra działa tak samo dobrze na obydwu systemach. Nie natrafiłem w trakcie testów na żadne problemy ani na Windowsie, ani na Linuxie. Obydwie platformy nadają się więc doskonale do ogrywania także starszych tytułów. Problemy mogą pojawić się z grami starszymi, działającymi pod kontrolą DirectX 8 i starszymi, gdyż ich architektura źle współpracuje z nowszymi systemami.
Wnioski
Wniosek w przypadku przeprowadzonych testów jest bardzo prosty – możliwe jest wygodne granie zarówno na Windowsie jak i na Linuxie. Celem testów od początku nie było pokazanie, że Linux jest lepszy, a jedynie, że dorównuje pod tym kątem Windowsowi. Granie na Linuxie może być bardzo przyjemne i bezproblemowe, a do tego wydajne. Jeśli zastanawiałeś się, czy możesz się przesiąść na Linuxa w obawie przed brakiem możliwości grania już wiesz, że nie musisz się o to martwić. Linux jest “gaming friendly”.
